Wara biss ftit xhur minn mindu nfetah ic-Centru tas-Sahha fil-Mosta… Digà qed jizzarma!

…il-kuntrattur jammetti li x-xogœol sar bl-gœaææla qabel l-elezzjoni

Wara biss ftit xhur minn mindu æie rranæat iç-Çentru tas-Saœœa tal-Mosta, diæà beda jinqala’ l-madum f’çerti postijiet, peress li jidher li x-xogœlijiet saru bl-gœaææla gœal qabel l-elezzjoni.

Wara li æejna informati b’dak li æara, bagœatna nikkonfermaw mal-Ministeru tas-Saœœa dwar jekk dan kienx minnu. Min-naœa tiegœu, il-Ministeru qal li kien hemm xi madum fl-istaff room ta’ dan iç-çentru tas-saœœa u anke fil-latrini li jew ixxaqqaq jew inkella waqa’. Barra minn hekk, qalilna li fil-latrini wkoll kien hemm sink gœall-œasil tal-idejn li nqala’ u waqa’.

Il-Ministeru qal ukoll li n-numru ta’ madum li waqa’ ma kienx daqstant kbir iÿda t-tmexxija taç-çentru mill-ewwel œadet passi u talbet lill-kuntrattur li gœamel ix-xogœol biex jirrevedieh.

Dan min-naœa tiegœu spezzjona x-xogœol u ra li kien hemm aktar madum li kien se jaqa’ jew inkella li kien se jixxaqqaq. Hu ammetta li x-xogœol kien sar œaÿin u ta’ malajr, hekk kif il-madum twaœœal bil-kolla fuq ÿebgœa li kienet gœadha eÿistenti. Il-kuntrattur aççetta li kien gœamel ix-xogœol bl-gœaææla u gœalhekk se jagœmel ix-xogœol kollu, inkluÿ il-madum ædid bi spejjeÿ gœalih.

Il-Ministeru fakkar kif dan ix-xogœol kien sar ftit biss qabel l-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu u fil-fatt kien anke sar ’l hekk imsejjaœ ‘soft opening’ mill-amministrazzjoni preçedenti. Il-Prim Ministru ta’ dak iÿ-ÿmien, Lawrence Gonzi kien ÿar dan iç-çentru minkejja li kien gœad fadal ix-xogœol xi jsir fih.Fil-fatt, il-Ministeru sostna li wara l-elezzjoni l-Ministru tas-Saœœa kelu jeræa’ jagœlaq dan iç-çentru œalli jkun jista’ jitkompla x-xogœol. 

Id-Direttorati tal-Ambjent, l-Energija u t-Tibdil fil-Klima qeghdin jistudjaw l-uzu tax-Shale Gas

Id-Direttorati tal-Ambjent, l-Eneræija u tat-Tibdil fil-Klima qegœdin jistudjaw il-vantaææi u l-iÿvantaææi tal-gass imsejjaœ bœala “Shale Gas”. Hekk sostna l-Ministru tal-Ambjent, Ÿvilupp Sostenibbli u Tibdil fil-Klima, Leo Brincat ma’ Artikli ghall-Gosti ta’ Kulhadd wara li fl-aœœar jiem œa sehem f’diskussjoni mal-Ministri tal-Ambjent tal-Unjoni Ewropea dwar l-aspetti ambjentali tax-Shale Gas.

Il-Ministru Brincat spjega li l-biÿa’ ta’ œafna mhijiex biss l-impatt ambjentali li jista’ jkun negattiv, iÿda li dan it-tip ta’ fjuwil jista’ jdawwar çerti investimenti li kienu jsiru fuq eneræija rinnovabbli u fuq l-effiçjenza fl-uÿu tal-eneræija gœal investimenti fuq tip ta’ gass ædid li xorta hu fjuwil bœaÿ-ÿejt (fossil fuel).

X’inhu x-Shale Gas

Dan it-tip ta’ gass jifforma minn depoÿiti ta’ tajn, tafal u elementi organiçi oœrajn. Il-parti l-kbira tiegœu hi fformata minn gass ‘methane’, gœalkemm xi gassijiet oœrajn jistgœu jkunu preÿenti wkoll f’dan it-tip ta’ gass. Dan il-gass ma joœroæx b’mod awtomatiku fil-bjar u gœalhekk kemm-il darba jkun hemm bÿonn ta’ proçessi ta’ stimulazzjoni msejœin ‘fracking’ biex il-gass ikun jista’ joœroæ.

Il-Ministru Brincat fiehem kif fil-Kanada u fl-Istati Uniti bœalissa gœadejja dik li tissejjaœ rivoluzzjoni ta’ dan il-gass. Hu qal li gœalkemm hemm œafna minn din it-tip ta’ riÿorsa madwar id-dinja, s’issa jidher li l-uÿu tiegœu qed ikun mifrux l-aktar fl-Amerika ta’ Fuq.

Dwar il-proçess tal-produzzjoni ta’ dan il-gass, il-Ministru qal li dan il-gass jiæi prodott fi proçess mhux konvenzjonali u permezz ta’ dan diæà tbaxxew sew il-prezzijiet tal-gass fl-Istati Uniti. Qal ukoll li diæà kien hemm tnaqqis fil-prezzijiet tal-Liquified Natural Gas (LNG) u sostna li jista’ jkun hemm anke tnaqqis akbar jekk l-Amerikani jibdew jesportaw ukoll l-LNG.

Il-Ministru Brincat spjega kif dan il-gass hu estratt mill-blat taœt l-ilma u gœalhekk hem mil-biÿa’ ta‘ kontaminazzjoni tal-ilma, impatt negattiv fl-aspett æeoloæiku u anke konsegwenzi oœrajn. Sostna wkoll li œafna pajjiÿi gœadhom fl-istadju li jistudjaw jew ifasslu l-estrazzjoni gœax hemm differenza bejn li tkun taf li gœandek ix-‘shale gas’ u li ttellgœu.

Fil-kummenti tiegœu, il-Ministru Brincat qal li gœalkemm hemm œafna pajjiÿi li qegœdin jesploraw il-possibbiltà li juÿaw dan it-tip ta’ gass, huma biss l-Ingliÿi li jinsabu verament avvanzati fl-istudju u l-investiment dwaru u fil-fatt hemm min hu kontrih fil-prinçipju. Fost dawn, il-Ministru semma lil Franza fejn qal li l-President qed jgœid li sakemm jibqa’ jmexxi hu se jkun ipprojbit gœal kollox. Minkejja dan, qal ukoll li pajjiÿi oœrajn qegœdin jissuææerixxu li ma jinœolqux preæudizzji minn qabel. 

Min-naœa tal-Unjoni Ewropea, il-Ministru qal li fir-‘road map’ gœall-2050 jissemma l-uÿu tal-gass naturali, iÿda ma jissemma xejn dwar dan it-tip ta’ gass.

L-involviment ta’ Malta

Dwar l-involviment ta’ Malta f’din il-kwistjoni, il-Ministru Brincat qal li mhux magœruf jekk f’pajjiÿna jeÿistix ix-‘shale gas’. Barra minn hekk, sostna li sal-lum gœadna lanqas bdejna nisfruttaw b’mod poÿittiv il-gass konvenzjonali.

Minkejja dan, il-Ministru spjega li pajjiÿna se jkun qed isegwi l-iÿviluppi li jsiru dwar dan il-gass, speçjalment jekk jiæu ÿviluppati teknoloæiji li jistgœu jindirizzaw iÿ-ÿoni ta’ tœassib dwar l-aspetti ambjentali. Hu qal li l-Unjoni Ewropea ma tistax tinjora fenomenu bœal dan jekk ikollha riservi serji dwaru. Qal li dan ikun qisek qed tgœid li gœax ma taqbilx mal-qawwa nukleari allura tmexxi bœallikieku l-qawwa nukleari ma teÿistix.

Il-Ministru Brincat sostna li jemmen li jrid ikun ÿgurat li sakemm jiæu mœarsin il-prinçipji baÿiçi tal-œarsien ambjentali, is-sigurtà fl-operazzjonijiet u s-sostenibbiltà, allura wieœed ma jridx ikun fundamentalista.

Hu spjega wkoll li jekk il-provvista globali ta’ dan il-gass tikber, il-prezz tal-gass ‘methane’ jonqos u aktarx li jkun hemm tnaqqis fl-ispejjeÿ fuq il-provvista ta’ gass maœsuba gœall-proæett ædid fin-nofsinhar ta’ pajjiÿna. Minkejja dan, hu qal li hu importanti li jibqgœu jingœataw il-prijorità aspetti li jista’ jkollhom impatt fuq is-saœœa ambjentali u l-biodiversità.

Lura ghall-kitba

Wara perjodu kemmxejn twil li ma ktibtx aktar fuq dan il-blog, ghandi l-pjacir inhabbar li se nkun qed nerga nibda ntella xi xoghlijiet tal-kitba tieghi fil-forma ta’ artikli. Uhud ikunu dehru fil-gazzetti lokali, filwaqt li ohrajn jittellghu biss fuq dan il-blog. Niltaqghu dalwaqt!!! Sahha!!!